Spis treści
Dla większości rozwód jest bardzo stresujący. Klienci często czują lęk przed wizytą w Sądzie. Czasami jest to dla nich pierwszy taki kontakt. Zawsze chcę ograniczyć niepewność przed rozprawą. Dlatego wyjaśniam czego możesz się spodziewać oraz o co może zapytać Cię Sąd lub druga strona. W tym wpisie chciałbym Ci to przybliżyć.
Jak wygląda sprawa rozwodowa ? Jak wygląda rozprawa?
Sama rozprawa zaczyna się od tego, że Protokolant „wywołuje rozprawę”. Co po prostu oznacza, że wyjdzie osoba, która będzie protokołować rozprawę i wyczyta Wasze nazwiska, a następnie zaprosi na salę. Po tym możemy wejść i zająć miejsca. Po sprawdzeniu czy wszyscy wezwani stawili się na rozprawę Sąd pyta o nasze stanowiska. Jeżeli są kwestie sporne Sąd próbuje je wyjaśnić, a bardzo często namawia do polubownego rozwiązania sporu. W tym celu Sąd potrafi zarządzić przerwę na przykład dziesięciominutową, abyśmy mogli porozmawiać poza salą sądową. Po tym w zależności od Sądu może zarządzić Wasze przesłuchanie wstępne lub od razu przejść do przesłuchiwania świadków jeżeli zostali wezwani.
Ile trwa rozprawa rozwodowa?
W czasie rozmów z Klientami często słyszę pytanie o długość postępowania rozwodowego? Nie mogę Ci wskazać konkretnej daty, ponieważ na długość postępowania rozwodowego wpływa wiele czynników.
Najważniejszym czynnikiem jest to czy mamy rozwód z orzekaniem o winie czy bez orzekania o winie. W przypadku rozwodu z orzekaniem o winie proces trwa o dłużej, ponieważ wymaga przeprowadzenia wiele dowodów, a strony są skonfliktowane. W przypadku rozwodu bez orzekania o winie bardzo często sprawa potrafi zakończyć się na pierwszej rozprawie, o ile jest zgodność stron.
Kolejnym czynnikiem jest konieczność przeprowadzenia dowodu z dużej ilość świadków oraz dowodu z opinii biegłego. Jeżeli mamy do przesłuchania dużą ilość świadków może okazać się, że będzie potrzeba dwóch lub nawet trzech terminów rozpraw. Jeżeli strony zgłosiły dowód z opinii biegłego będzie potrzebny czas na jej sporządzenie, a później odniesienie się do ewentualnych zarzuty w formie pisemnej lub ustnie na rozprawie.
Dodatkowo musisz pamiętać, że sądy są obciążone ilością prowadzonych spraw. Sprawy rozwodowe są rozpoznawane przez Sądy Okręgowe. W całej Polsce jest 47 Sądów Okręgowych. Ilość wcześniej zarejestrowanych spraw może wpływać na długość postępowania sądowego. Oczywiście można próbować złożyć wniosek o przyspieszenie rozpoznania sprawy, z czego zdarza mi się korzystać.
Jak widzisz jest wiele czynników, które wpływają na czas postępowania rozwodowego. Dlatego, aby być z Tobą szczery nie mogę podać Ci konkretnej daty, ale z praktyki mogę powiedzieć, że takie postępowanie może potrwać od kilku do nawet kilkunastu miesięcy.
Jak przygotować się do rozprawy rozwodowej?
Przed samą rozprawą warto przeczytać złożone w sprawie pisma procesowe. Dodatkowo zastanów się nad tym co chciałbyś(abyś) powiedzieć w Sądzie. W tym celu zachęcam do mojego innego wpisu o co może zapytać Cię Sąd w czasie rozprawy rozwodowej. Osobom które reprezentuje przedstawiam cały możliwy przebieg procesu. W szczególności jakie mogą zostać zadane pytania, jakie mamy warianty, co może się wydarzyć i jak na to zareagować. Ważne, aby mieć świadomość tego co może się wydarzyć, ponieważ najgorsza jest niepewność. Ten element jest dla mnie bardzo istotny i zwracam na niego szczególną uwagę.
Jak przygotować się do rozprawy rozwodowej?
Przed samą rozprawą warto przeczytać złożone w sprawie pisma procesowe. Dodatkowo zastanów się nad tym co chciałbyś(abyś) powiedzieć w Sądzie. W tym celu zachęcam do mojego innego wpisu o co może zapytać Cię Sąd w czasie rozprawy rozwodowej. Osobom które reprezentuje przedstawiam cały możliwy przebieg procesu. W szczególności jakie mogą zostać zadane pytania, jakie mamy warianty, co może się wydarzyć i jak na to zareagować. Ważne, aby mieć świadomość tego co może się wydarzyć, ponieważ najgorsza jest niepewność. Ten element jest dla mnie bardzo istotny i zwracam na niego szczególną uwagę.
Czy pierwsza rozprawa rozwodowa ma charakter pojednawczy?
Obecnie pierwsza rozprawa rozwodowa nie ma charakteru pojednawczego jak to było wcześniej, gdy Sąd nakłaniał do odnowienia pożycia. Jednak na pierwszej rozprawie Sąd może dążyć do tego, aby strony w możliwe jak największej ilości kwestii doszły do polubownego zakończenia sporu. Dlatego nie zdziw się jak na pierwszej rozprawie Sąd zacznie od dłuższej wypowiedzi w czasie której wyjaśni proces rozwodowy, a następnie będzie pytań o nasze stanowiska. Nie mówię tu o odnowieniu pożycia, ale o uregulowaniu kontaktów z dziećmi, wysokości alimentów czy o winie w rozkładzie pożycia.
Musisz wiedzieć, że Sąd może skierować sprawę do mediacji jeżeli istnieją widoki na utrzymanie małżeństwa. Poza tym Sąd może zaproponować skierowanie sprawy do mediacji jeżeli są inne kwestie sporne lub pewne niedopowiedzenia. Oczywiście strony nie muszą zgodzić się na mediacje. W takim przypadku Sąd będzie dalej prowadzić postępowanie. Natomiast jeżeli strony zdecydują się na skorzystanie z mediacji w czasie postępowania rozwodowego, to wówczas spotykamy się na neutralnym gruncie poza sądem u mediatora. To co wydarzy się podczas mediacji nie może być użyte w czasie procesu. Mediator nie ocenia zasadności naszych stanowisk. Stanowi pewien pomost i ewentualnie szuka miejsca co do którego strony mogą wypracować wspólne stanowisko i zawrzeć ugodę. Jednak może zdarzyć się tak, że strony nie będą w stanie dojść do porozumienia. Wówczas wracamy do postępowania sądowego.
Scenariuszy pierwszej rozprawy może być wiele w zależności od tego o co wnoszą strony. Ważne, aby być na nie przygotowanym i odpowiednio reagować. Niektórzy uważają, że procesy rozwodowe są proste, co nie jest prawdą. Nie mówimy tu o przepisach, ale o emocjach jakie wiążą się z rozwodem, dlatego …
Jak odpowiadać na pytania na rozprawie rozwodowej?
W ogóle rozprawa sądowa wywołuje liczne emocje, a tym bardziej sprawa rozwodowa. Wynika to między innymi z tego, że trzeba odpowiadać o swoim prywatnym życiu. Dlatego przed rozprawą rozmawiamy o tym co może się wydarzyć, żebyś nabrał(a) pewności siebie. Gdy już będziesz na sali sądowej do Sądu należy zwracać się Wysoki Sądzie. Na pytania moje lub pełnomocnika drugiej strony z odpowiedzią zwracaj się również do Wysokiego Sądu. Najważniejsze to pewne i rzeczowe udzielanie odpowiedzi. Wiem, że nie jest to łatwe. Stąd jak wspomniałem, wcześniej rozmawiamy oraz przedstawiam Ci ewentualne warianty tego co może się wydarzyć oraz ewentualne pytania jakie możesz usłyszeć.
Od czego zaczyna się przesłuchanie?
No właśnie! Skupmy się na Twoim przesłuchaniu. Zaczyna się od zweryfikowania danych, dlatego pamiętaj o zabraniu dowodu osobistego. Następnie Sąd zapyta Cię o wiek, zawód, miejsce zamieszkania oraz bycie karanym za składanie fałszywych zeznań. Po tym oficjalnym wstępie Sąd przystępuje do przesłuchania.
Z praktyki mogę powiedzieć, że Sądy różnie je prowadzą i jest to faktycznie uwarunkowane od osobistych preferencji Sądu. Pamiętaj, że za stołem sędziowskim też siedzi człowiek.
Najbardziej klasyczną sytuacją jest – pytanie Sądu i Twoja odpowiedź. Na pewno ciekawi Cię jakiej treści są pytania? O tym za chwilę. Po tym pełnomocnicy mogą zadawać pytania.
Innym wariantem jest poproszenie przez Sąd, aby to pełnomocnicy zaczęli zadawać pytania. Wtedy często Sąd w trakcie przerywa i o coś dopytuje. Jeszcze w innym przypadku Sąd zada bardzo ogólne pytanie w stylu – jak wyglądało Państwa małżeństwo? Albo dlaczego chcę Pan / Pani się rozwieść? I oczekuje swobodnej wypowiedzi. Uważaj, ponieważ zła odpowiedź może kosztować odmowę rozwodu.
Zakres pytań jest uzależniony od tego o co wnosimy. Dla przypomnienia w sprawie rozwodowej nie musimy żądać tylko samego rozwiązania waszego małżeństwa, ale możemy wnosić o uregulowanie kontaktów z dzieckiem, zasądzenia alimentów na dziecko, pozbawienia lub ograniczenia władzy rodzicielskiej lub nawet podziału majątku. Czasem żona chce alimentów dla siebie, a niekiedy chce ich mąż.
Jednak przejdźmy już do sedna – czyli pytań, które możesz usłyszeć.
Najczęsciej zadawane pytania dotyczące rozwodu
- Kiedy zawarli Państwo małżeństwo?
- Czy jest to Pani / Pana pierwsze małżeństwo?
- Czy wzięli Państwo ślub cywilny czy konkordatowy?
- Czy zawierali Państwo majątkowe umowy małżeńskie? / Czy macie Państwo wspólność majątkową?
- Czy wspólnie mieszkacie?
- Jeżeli nie mieszkacie, to od kiedy?
- Czy kocha Pan / Pani swoją/ego żonę/męża?
- Kiedy ustało uczucie do żony/męża?
- Co było powodem rozpadu pożycia?
- Kiedy ostatni raz mieliście kontakty intymne?
- Czy macie wspólne konto bankowe?
- Czy prowadzicie wspólne gospodarstwo domowe, o ile mieszkacie razem?
- Czy jest Pan / Pani w związku z inną osobą?
- Czy jest szansa na odbudowanie Państwa małżeństwa?
- Czy macie Państwo wspólne dzieci?
- Ile dziecko ma lat?
- Z kim dziecko mieszka?
- Jak dziecko znosi Państwa rozstanie?
- Jeżeli mamy rozwód z orzekaniem o winie Sąd musi ustalić czy faktycznie jedna ze stron albo obie są winne rozpadu małżeństwa. Najczęstszymi przyczynami orzeczenia rozwodu z winny drugiego małżonka jest nadużywanie alkoholu, przemoc lub zdrada. Wtedy Sąd zadaje pytania z tym związane.
Pytania dotyczące alimentów – jeżeli również mamy taki wniosek
- Czy dziecko choruje?
- Jeżeli tak, to czy potrzebuję leków / wizyt u specjalistów?
- Jakie są koszty utrzymania dziecka?
- Jakie są koszty wyżywienia dziecka?
- Czy dziecko korzysta z zajęć dodatkowych?
- Jakie są koszty wakacji letnich i zimowych?
- Jaki jest koszt ubrań dla dziecka?
- Jakie są zarobki / możliwości zarobkowe stron?
- Kto na stałe opiekuje się dzieckiem? / Z kim mieszka dziecko?
- Jakie są koszty mieszkania / domu?
- Czy druga strona kontaktuje się z dzieckiem?
- Czy druga strona płaci dobrowolnie alimenty? Jeżeli tak, to w jakiej wysokości?
- Czy druga strona pomaga w opiece nad dzieckiem?
- W tym miejscu muszę podzielić się z Tobą bardzo ważną uwagą. Jeżeli jesteś stroną, która chcę zasądzenia alimentów na dziecko przygotuj się co do ponoszonych przez Ciebie kosztów na dziecko. Sąd będzie pytał Cię o to bardzo szczegółowo. Warto być na to przygotowanym oraz prowadzić ewidencję.
Pytania dotyczące ustalenia kontaktów z dzieckiem – jeżeli również mamy taki wniosek
- Jak obecnie realizowane są kontakty z dzieckiem?
- Jak często one się odbywają?
- Jak długo one trwają?
- Czy dziecko z drugim rodzicem spędza wakacje?
- Czy możecie Państwo porozumieć się co do kontaktów?
- Czy druga strona utrudnia kontakty z dzieckiem?
- Czy druga strona wie jak dziecko lubi spędzać czas?
- Czy druga strona wie co dziecko lubi jeść?
- Czy druga strona opiekowała się dzieckiem gdy było chore?
Jak wygląda sprawa rozwodowa? Podsumowanie
Każda sprawa jest inna, więc oprócz tych pytań mogą pojawić się jeszcze inne pytania dotyczące ściśle Twojej sprawy. Natomiast te które wskazałem Sąd może zadać w zupełnie inny sposób – sedno nie jest w treści pytania, a w tym co Sąd na pewno dzięki pytaniom chce ustalić. Ma to miejsce w szczególności w przypadku spraw o rozwód z orzekaniem o winie. Jednak nie musisz się przejmować jeżeli czegoś nie powiesz lub czegoś zapomnisz. Będę z Tobą na rozprawie. Dzięki temu będę mógł Cię jeszcze dopytać o to co jest ważne, a nie zostało przez Ciebie powiedziane. Może być też tak, że powstanie konieczność zadania pytań, na skutek tego, co wydarzyło się właśnie na rozprawie, ponieważ są rzeczy których nie da się przewidzieć i wtedy trzeba od razu zareagować.
Jak się rozwieść krok po kroku – opisałem tutaj.
